Profesorka Atomówka, Pani Zjawiskowa i asystent Rendi zapraszają wszystkie dzieci do udziału w naszym eksperymencie-konkursie. Zadaniem konkursowym jest przeprowadzenie doświadczenia krystalizacji soli tak, by otrzymać kryształowe płatki śniegu. Konkurs jest adresowany do dzieci i młodzieży na czas ferii (od 8 do 17 stycznia 2021). Należy pod informacją o konkursie na Facebooku TOEE umieścić w komentarzu 1 zdjęcie wraz z podaniem autora.

Zwycięzców wyłonią nasi internauci przez liczbę polubień. Osoby, które zajmą w tym konkursie miejsca od 1. do 3. otrzymają nagrody edukacyjne, które będzie można odebrać w TOEE w Zalesiu, po ponownym wznowieniu jego działalności. TOEE zastrzega sobie prawo do wykorzystania nadesłanych zdjęć w promocji i edukacji, prowadzonej przez Ośrodek.

https://www.facebook.com/zalesietoee/videos/433152797838760

Potrzebne Wam będą:

• słoik
• druciki kreatywne
• woda
• sól kuchenna (nie himalajska, kłodawska!) 
• opcjonalnie: niebieski (lub inny) barwnik spożywczy, gęsta farba, brokat
• opcjonalnie klamerka 

Najpierw z drucików kreatywnych tworzymy sześcioramienny płatek śniegu (tniemy drucik na 3 identyczne kawałki i zawijamy je ze sobą), dodatkowy drucik zawijamy od góry o nasz płatek śniegu tworząc uchwyt. W międzyczasie gotujemy wodę, ilość wody zależy oczywiście od tego jak duży macie słoik lub ile płatków śniegu chcecie wykonać. Do gorącej wody (nie musi być wrząca) wsypujemy sól kuchenną i mieszamy. W momencie kiedy zauważymy, że sól już się nie rozpuszcza otrzymujemy roztwór nasycony. Do słoika wkładamy nasz płatek śniegu trzymając za uchwyt i zalewamy go naszym roztworem soli. Zawijamy nasz uchwyt za brzeg słoika lub zaczepiamy klamerką. Opcjonalnie możecie dodać do roztworu kolorowy barwnik lub brokat żeby delikatnie zabarwić swoje płatki śniegu. Słoik odstawiamy w miejsce, do którego jest dostęp światła i zostawiamy na 2-3 dni. Woda ze słoika będzie parować, wtedy też sól ulega krystalizacji i osadza się na ściankach słoika oraz na naszym płatku. Temperatura pomieszczenia będzie miała wpływ na proces krystalizacji – w ciepłym pomieszczeniu będzie przebiegał szybciej i kryształki będą mniejsze, zaś w chłodnym pomieszczeniu woda wolniej paruje i kryształki będą większe. Możecie śmiało zostawić swoje słoiki na dłużej niż 3 dni i zobaczyć jakie będą efekty. 

Zdjęcia, tekst i wideo: Ewelina Marczewska i Agnieszka Plucińska

Na przestrzeni wieków różne gatunki zwierząt wykształciły swoje strategię na przetrwanie tego trudnego okresu, podczas którego mrozy i niedobór pożywienia mogą doprowadzić do śmierci.

Jednym z powszechnie znanych sposobów, przyjętym przez większość żyjących u nas ptaków, jest przelot w cieplejsze strefy świata kosztem dużego wysiłku. Kolejną strategią przyjętą przez zwierzęta, które skrzydeł nie mają, bądź przez ptaki, które nie dokonują przelotów sezonowych jest zgromadzenie zapasów lub sen zimowy (hibernacja). Do pierwszej grupy zwierząt należą: wiewiórka, sójka czy dzięcioł duży, które skrzętnie gromadzą zapasy z końcem lata, często ze sobą konkurując o żołędzie. Druga grupa zwierząt, zapadająca w sen zimowy jest reprezentowana przez niedźwiedzie brunatne, nietoperze, borsuki i jeże. Ta grupa zwierząt przygotowuje się do zimy, zapewniając sobie bezpieczne i ciepłe schronienie oraz gromadząc zapasy w postaci grubej warstwy tłuszczu pod skórą. 

Jeż, to zwierzę które chyba każdy widział, skrywa kilka tajemnic, które dziś zdradzę. 

Jeż wcale nie zjada jabłek, gdyż jest drapieżnikiem, a jego ulubione przekąski to: dżdżownice, ślimaki, drobne gryzonie, niewielkie płazy i gady, w tym nawet żmija zygzakowata. Nie gardzi też padliną, owadami czy lęgami ptaków gnieżdżących się na ziemi. 

Niestety populacja tego sympatycznego zwierzęcia maleje. Przyczyną tego jest stosowanie środków chemicznych ochrony roślin, które gromadzą się w ślimakach i owadach, a ich spożywanie może skutkować zatruciem jeży. Do kolejnych zagrożeń należą rozkopywanie kryjówek zimowych przez psy oraz kolizje z autami. Niestety jeże same się nie obronią, mimo 5000 igieł chroniących ich ciało.

W jaki sposób możemy im pomóc? Poprzez zostawianie liści i gałązek w ogrodzie, zakładanie kompostowników, udzielanie bezpośredniej opieki zwierzętom chorym i wybudzonym ze snu zimowego. 

Proponuję, poza dbaniem o te sympatyczne zwierzęta wykonanie własnej figurki z masy solnej.

Składniki: mąka, sól kuchenna, woda, 2 ziarna ziele angielskiego, goździk oraz łuski szyszki lub igliwie sosny/świerku. 

Mąkę mieszamy z solą w proporcji 1:1 z niewielką ilością wody – do uzyskania lepkiej konsystencji ciasta, formujemy tułów, nogi i głowę jeża, a następnie wtykamy ziele angielskie jako nos a nasionka goździków jako oczy. Tułów ozdabiamy łuskami szyszek lub igliwiem. Do dzieła!

Tekst i zdjęcia Wojciech Buczek

Wyobraź sobie jak wygląda planeta Wenus i stwórz ekologiczną pracę plastyczną!

TOEE ogłasza konkurs plastyczno-astronomiczny dla dzieci, w okresie ferii od 6 do 17 stycznia. Z uwagi na to, że Wenus to planeta goszcząca na naszym zimowym niebie w ciągu dnia, jesteśmy ciekawi jak wyobrażacie ją sobie. Czekamy na wasze prace plastyczne z materiałów recyklingowych. Co ważne portret planety powinien zawierać trzy cechy wyróżniające Wenus spośród innych ciał niebieskich. Oto charakterystyka Wenus: 

– druga pod względem odległości od Słońca planeta Układu Słonecznego,

– jest trzecim pod względem jasności ciałem niebieskim widocznym na niebie, po Słońcu i Księżycu, 

– Wenus jest jedną z czterech planet skalistych w Układzie Słonecznym,

– nazwa planety wzięła się od rzymskiej bogini miłości,

– Wenus jest czasami nazywana „planetą bliźniaczą” albo „siostrą Ziemi” – ze względu na podobną wielkość, masę i skład chemiczny,

– atmosfera Wenus jest jednak zupełnie odmienna od ziemskiej. Jest pokryta nieprzezroczystą warstwą dobrze odbijających światło chmur kwasu siarkowego, które nie pozwalają na obserwację jej powierzchni z kosmosu w świetle widzialnym,

– ma najgęstszą atmosferę ze wszystkich planet skalistych w Układzie Słonecznym, składającą się głównie z dwutlenku węgla, temperatura sięga około 500 stopni C

– nie posiada naturalnych satelitów.

Prace wraz z opisem i podaniem nazwiska autora lub autorki proszę umieścić pod informacją o konkursie umieszczoną na Facebooku TOEE www.facebook.com/zalesietoee.

Zwycięzców wyłonią nasi internauci przez liczbę polubień. Osoby, które zajmą w tym konkursie miejsca od 1. do 3. otrzymają nagrody edukacyjne (książki o astronomii), które będzie można odebrać w TOEE w Zalesiu, po ponownym wznowieniu jego działalności.TOEE zastrzega sobie prawo do wykorzystania nadesłanych zdjęć w promocji i edukacji, prowadzonej przez Ośrodek. 

Tekst i zdjęcia: Gracjana Kalicka, Ewelina Marczewska i Agnieszka Plucińska

Transgraniczny Ośrodek Edukacji Ekologicznej w Zalesiu ogłasza na okres ferii zimowych konkurs fotograficzny pt. „Ptaki przy karmniku”. Celem konkursu jest zwrócenie uwagi na ptaki, które pozostają z nami na zimę, którym możemy pomóc przez odpowiednie dokarmianie a one, szukając w tym trudnym okresie bliskości ludzkich osiedli, dają nam możliwość do ich lepszej obserwacji i fotografowania. Konkurs jest adresowany do młodzieży szkolnej na czas ferii (od 5 do 17 stycznia 2021). Należy pod informacją o konkursie umieszczoną na Facebooku TOEE www.facebook.com/zalesietoee przesłać do 3 zdjęć w formie elektronicznej z ich opisem i podaniem autora.

Zwycięzców wyłonią nasi internauci przez liczbę polubień. Osoby, które zajmą w tym konkursie miejsca od 1. do 3. otrzymają nagrody edukacyjne, które będzie można odebrać w TOEE w Zalesiu, po ponownym wznowieniu jego działalności. TOEE zastrzega sobie prawo do wykorzystania nadesłanych zdjęć w promocji i edukacji, prowadzonej przez Ośrodek.

Jak, gdzie i czym dokarmiać ptaki?

Poszczególne gatunki mają różne wymagania. Ziarnojady (wróble, kowaliki, trznadle) należy dokarmiać ziarnami zbóż, słonecznika i innych roślin w karmnikach o różnej konstrukcji, ustawionych w ogrodzie czy na balkonie. Tłuszczojady (np. sikory) dokarmiamy kulami tłuszczowymi czy niesoloną słoniną, wieszając je w ogrodzie na drzewach, krzewach albo na balkonie. Miękkojadom (np. liczne w miastach kosy) można podać jabłko na podstawce na ziemi. Warto też pamiętać o poidełkach ze świeżą wodą. Ważne jest też systematyczne dokarmianie ptaków, żeby ich nie zawieść. 

Zdjęcia i tekst dr Tadeusz Leśnik

Dziś pierwszy dzień ferii zimowych, w tym roku innych niż wszystkie, dlatego też zapraszamy Was na kolejne eksperymenty z profesorką Atomówką i jej asystentem Rendim! W Szczecinie z roku na rok mamy coraz mniej śnieżnych dni, a przecież najmłodsi kochają śnieg! Co prawda przez weekend trochę go nam napadało, ale jeśli dziś siedzicie w domu, to możecie śmiało stworzyć razem z nami burzę śnieżną. Jak ją zrobić możecie dowiedzieć się z naszego filmu na Facebooku:

https://www.facebook.com/zalesietoee/videos/1975374202637938

Potrzebne Wam będą:

• słoik lub szklana butelka
• oliwka dla dzieci lub olej
• woda
• biały i niebieski barwnik lub farba
• brokat
• tabletki musujące np. wit. C lub wapno

W pierwszej kolejności nalewamy do 3/4 wysokości słoika olej lub oliwkę – jeśli używacie oliwkę, nie ma potrzeby jej barwienia, ponieważ my mieliśmy olej, dolaliśmy do niego odrobinę niebieskiego barwnika. Do wody dodajemy białą farbę lub barwnik i następnie wodą uzupełniamy resztę naczynia. Już tutaj możemy zauważyć ciekawe zjawisko – woda i olej nie mieszają się ze sobą, wiecie dlaczego? Jeśli nie, szukajcie odpowiedzi w naszym filmie! Kolejno dodajemy odrobinę brokatu i na koniec wrzucamy do słoika pokruszoną tabletkę musującą i zamykamy. Obserwujemy nasz słoik – tabletka musująca powoduje, że kropelki oleju odrywają się i unoszą do góry, opadają i wirują tworzą prawdziwą śnieżycę. Dajcie znać jak Wam poszło! Śmiało wrzucajcie zdjęcia w komentarzach na Facebooku.  

Zdjęcia, wideo oraz tekst Ewelina Marczewska