Kowalik zwyczajny (Sitta europaea) to mały ptak rozmiarów wróbla, ale zdecydowanie ładniej od niego ubarwiony – spód ciała – beżowy, a skrzydła niebiesko – popielate. Kowaliki są jedynymi ptakami, które potrafią poruszać się pionowo po pniu drzewa z głową skierowaną w dół. Zdolność tą zawdzięczają specyficznej budowie nóg oraz dużym pazurom. Sztukę tą wykorzystują do ukrywania nasion w szczelinach kory. Pozostałe ptaki lądując i przemieszczając się po pniu z głową skierowaną ku górze, nie widzą zapasów kowalika. Gniazduje w dziuplach wykutych przez dzięcioły. Młode kowaliki żywią się wyłącznie larwami motyli, tak więc rozród tych ptaków musi być skoordynowany z dostępnością pokarmu. 

Zagrożeniem dla kowalików są kuny leśne i dzięcioły, które plądrują ich gniazda, wyjadając jaja oraz młode.

Kowaliki są znane z kilkukrotnego uderzania dłutowatym dziobem o pień drzewa, lecz nie czynią tego zbyt często, gdyż nie mają takiej budowy czaszki jak dzięcioły. W trudnym okresie zimowym można obserwować te piękne ptaki przy karmnikach wraz z czeladą innych małych ptaków, takich jak wróble, mazurki i sikory.

Tekst i zdjęcie Wojciech Buczek