ZJAWISKA WOKÓŁ NAS: ŚNIEG

Wyczekiwany przez wszystkich śnieg pojawił się także w Zalesiu. Przykrył Ogród Zmysłów, zalesiowe łąki i dach naszego ośrodka. Czym tak naprawdę jest? Śnieg to opad atmosferyczny powstający z pary wodnej, tworzący się na dużych wysokościach w procesie resublimacji. Jest zbudowany z kryształków lodu, przyjmujących przeważnie kształt sześcioramiennych gwiazdek, które po połączeniu ze sobą tworzą płatki śniegu. 

Aby śnieg pozostawał na ziemi, temperatura podłoża musi wynosić 0° C lub musi jednocześnie spadać dużo zimnego śniegu. Jeśli jest mniej opadów, płatki śniegu topnieją zaraz po wylądowaniu.

Czy śnieg zawsze jest taki sam?

Nie! Nie tylko kryształy śniegu mogą przybierać niezliczone kształty, ale także rodzaj i kształt śniegu są bardzo różne. Śnieg może być suchy i lekki lub mokry i lepki, w zależności od wiatru i pogody. Płatki śniegu są niepowtarzalne ze względu na swoje ostateczne kształty. Każdy z nich można zakwalifikować do jednej z grup: gwiazdki, graniastosłupy, słupki wieńcowate czy kryształy nieregularne.

Od czego zależą rozmiary śnieżynek?

Zwyczajne płatki śniegu mają kilka minimetrów średnicy. Na Syberii obserwowano jednak czasem płaty dochodzące do 30 centymetrów. Śnieżynki, zanim opadną na ziemię, długo krążą w chmurach, wznosząc się, opadając i „rosnąc”. Im słabszy wiatr, tym większe formują się płatki śniegu. Silny wiatr rozrywa je i wtedy na ziemię docierają w strzępkach.

Śnieg wcale nie jest biały! Tak naprawdę jest przezroczysty. Widziana przez nas biel jest jedynie wynikiem odbijania się światła w kryształkach lodu.

Ile waży płatek śniegu? Kubuś Puchatek śpiewał piosenkę o śniegu, który pada „jak biały puch z poduszki”. Pojedyncza śnieżynka waży około jednej tysięcznej grama. Jeden gram śniegu zawiera przeciętnie tysiąc takich płatków. Milion śnieżynek wchodzi na kilogram śnieżnego puchu.

Czy śnieg pada tylko na Ziemi? Nie. Okazuje się, że nie jesteśmy „jedynymi” we Wszechświecie, gdzie spada biały puch. Śnieg znajdziemy również na Marsie. Informacji na temat opadów śniegu na czerwonej planecie dostarczył nam lądownik Phoenix. Co ciekawe, śnieg do gruntu planety nigdy nie dotarł, dlaczego? Bo miał charakter virgi. Virgi to najogólniej opad (deszczu bądź śniegu), który nie dociera do powierzchni planety. Badany na Marsie śnieg padał z chmur przepływających 4 km. nad lądownikiem i sublimował. Spadające płatki śniegu nim dotarły do gruntu planety wyparowały.

Jeśli jesteście zainteresowani wiadomościami na temat śniegu i miejscem jego występowania, więcej informacji znajdziecie na stronie internetowej, która prowadzi mapy zasięgu pokrywy śnieżnej w Europie oraz wykresy „śnieżności zimy” w Polsce. Informacje te powstają w ramach prac nad satelitarnym monitoringiem klimatu Polski, prowadzonych przez Zespół Obserwacji Ziemi (ZOZ) w Centrum Badań Kosmicznych Polskiej Akademii Nauk (CBK PAN). http://zoz.cbk.waw.pl/snieg/

Tekst i zdjęcia Agnieszka Plucińska