Na obszarze Nadleśnictwa Trzebież przeważają siedliska borowe (BMśw – bor mieszany świeży i Bśw – bór świeży) z glebami wytworzonymi z polodowcowych utworów piaszczystych, mało zasobnych w składniki odżywcze. Są to przeważnie gleby bielicoziemne (rdzawe, bielicowe i bielice), stąd tak duża dominacja drzewostanów z sosną (gatunkiem mało wymagającym), jako gatunkiem panującym.

Wędrując po Puszczy Wkrzańskiej podziwiamy świat roślin, grzybów i zwierząt, od wierzchołków drzew po runo leśne, ale trudno jest nam zajrzeć w głąb gleby i poznać jej tajemnice. Czasami wichura sprawi, że drzewo wywróci się z całą bryłą korzeniową i odsłoni się przekrój gleby z jej poziomami ale zwykle kopie się odkrywkę glebową, by określić jej cechy, poziomy diagnostyczne i zachodzące w niej procesy np. bielicowania (wymywania związków żelaza i próchnicy w głąb profilu). Taki profil gleby można przenieść na płótno (tak wykonane profile gleb występujących na terenie Nadleśnictwa Trzebież, można zobaczyć w sali ekosystemów w TOEE w Zalesiu) lub do tuby szklanej (na zdjęciu). Najszybciej jednak i przy najmniejszym nakładzie pracy, a i przy najmniejszej ingerencji w środowisko glebowe, można zajrzeć do gleby, wykorzystując laskę glebową (próbnik gleby).

Nadleśnictwo Trzebież może się pochwalić rarytasem gleboznawczym, w postaci gleby ochrowej, bardzo fotogenicznej. Charakteryzuje się ona poziomem akumulacji żelaza o dużej miąższości (do 50 cm). Poniżej tego poziomu występuje skała macierzysta (żółty piasek polodowcowy). Gleby ochrowe są to gleby reliktowe, bardzo rzadko spotykane (w Polsce tylko kilka powierzchni), tworzące niewielkie zasięgi w obniżeniach terenu, wśród gleb kwaśnych. Powstających pod wpływem podsiąkających wód gruntowych nasyconych związkami żelaza, manganu i glinu oraz kwasów próchnicznych.

Tekst i zdjęcia dr Tadeusz Leśnik

Lodówka to chyba najpopularniejsze miejsce w każdym domu, na którym znajdują się magnesy. Ale tak naprawdę, magnesów, czyli przedmiotów, które posiadają właściwości magnetyczne używamy na co dzień: w silnikach elektrycznych, dynamach rowerowych, a nawet w zatrzaskach lub mocowaniach. Przyciąganie przedmiotów zachodzi dzięki oddziaływaniom nazywanym magnetycznymi. Magnes przyciąga przedmioty wykonane z żelaza, niektóre stopy wykonany z ich domieszkami oraz inne magnesy.

Na filmie, który jest na Facebooku TOEE możecie zobaczyć, jak magnesy neodymowe przyciągają slime’a z dodatkiem tlenku żelaza. Co warte podkreślenia można wyróżnić materiały silnie oddziałujące z magnesami i oddziałujące niewiele lub wcale. W domu każdy może zrobić proste doświadczenie i sprawdzić jakie przedmioty będą przyciągały Wasze magnesy.

https://www.facebook.com/zalesietoee/videos/194448329122435

Końce magnesów nazywamy biegunami. Każdy magnes posiada dwa bieguny: północny i południowy, czasem bywają oznaczone dwoma kolorami (najczęściej jest to niebieski i czerwony). Jednakowe bieguny odpychają się, zaś różne przyciągają.

Magnesy na lodówkę są znacznie słabsze niż użyte przez nas w doświadczeniu magnesy neodymowe, magnesy neodymowe po połączeniu bardzo trudno jest rozdzielić. Przestrzeń wokół magnesu, w której zachodzą oddziaływania magnetyczne, które nazywamy polem magnetycznym. O polu magnetycznym opowiemy Wam więcej w kolejnym odcinku! 

Tekst, wideo i zdjęcia: Ewelina Marczewska

Dzisiaj, 12 marca obchodzimy Dzień Matematyki. Dla niektórych przyjemna i łatwa, innym spędza sen z powiek podczas nauki szkolnej. Niezaprzeczalnie jest Królową Nauk! Przenika do wszystkich pozostałych dziedzin: fizyki, biologii czy chemii. Rozumienie matematyki jest podstawą całego rozwoju naukowego ludzkości. To dzięki niej nastąpił rozwój ekonomiczny społeczeństw. Albert Einstein mówił, że dzięki matematyce można lepiej zrozumieć otaczający nas świat.

Obchody Dnia Matematyki zostały zapoczątkowane przez organizację “World Education Games” w 2007 roku. Od tego czasu było organizowane, co roku w każdą pierwszą środę marca. W pierwszych obchodach tego święta wzięło udział 286 tysięcy uczniów z 98 krajów świata. Światowy Dzień Matematyki z każdym rokiem rozrastał się – w 2012 roku wzięło w nim udział prawie 6 milionów uczniów z całego świata. Udział w grach i zabawach matematycznych ma na celu pokazać inną ciekawszą stronę matematyki.

W Polsce pierwsze obchody Dnia Matematyki odbyły się 12 marca 2014 roku z inicjatywy Stowarzyszenia Doskonalenia i Rozwoju 4improve i wzięło w nich udział ponad 100 szkół z całej Polski. Organizatorzy zapraszają chętnych do konkursów, quizów i zagadek matematycznych. 

W ramach cyklu „Kreatywnie z dzieckiem” zachęcamy do zabaw matematycznych z dziećmi. Matematyka w zabawie, to najlepszy sposób na naturalne przyswojenie podstaw. Porównywanie, klasyfikowanie i orientacja przestrzenna podczas zabawy z matematyka bedą przyjemną i ciekawą zabawą. 

Przedmioty użytku domowego np. klocki, pudelka, klamerki, czy słomki do picia możemy wykorzystać w zabawach w klasyfikacje, zbiory, wykluczanie ze zbioru. Ciekawy sposób uczący logicznego i przestrzennego myślenia to samodzielne tworzenie labiryntów lub gier.  Możemy do tego celu użyć pudełka po butach i wylepić w nim z plasteliny trasę labiryntu. Idealnie nadają się też do tego kartony i przedmioty z recyklingu. Malowanie farbami cyfer na kartonach i późniejsze używanie ich do działań to kolejne ciekawe zajęcie.

Nauka dodawania i odejmowania, pojęcie większości, mniejszości czy równości to kolejne etapy które przez doświadczenia, zabawy plastyczne, codzienne aktywności nauczy dziecko abstrakcyjnego myślenia i szukania rozwiązań w codziennym życiu.

Tekst i zdjęcia: Agnieszka Plucińska

Źródło: https://www.dzienmatematyki.pl/

Gęś gęgawa (Anser anser) jest to duży ptak wodny z rodziny kaczkowatych, osiągający do 90 cm długości, o rozpiętości skrzydeł do 180 cm, zaś o masie ciała wynoszącej 4-5 kg. Jak u wszystkich kaczkowatych, jej palce są spięte błoną pławną, która umożliwia jej pływanie. Ubarwienie szaropopielate z pręgowanymi bokami i górną częścią ciała, zaś spód biały. Samce (gąsiory) są większe od samic. Podobnie jak łabędzie, łączą się w pary na całe życie. 

Gęsi zamieszkują tereny podmokłe, gęsto porośnięte roślinami, położone w okolicach zbiorników słodkowodnych. Gniazda zakładają na lądzie lub w szuwarach trzcinowych. Wykonane z roślinności wodnej obfitują w pierze, którym niczym kołderką samica okrywa jaja, gdy opuszcza gniazdo. Ptaki żywią się roślinami, głównie trawą, zjadają również liście, młode pędy i zboża. Nie mają jednak dobrze rozwiniętego systemu trawiennego jak ssaki roślinożerne, nie wykorzystują dobrze substancji odżywczych, a to z kolei prowadzi do konieczności długiego żerowania.

Jak na gęsi przystało, na wycieczki piesze lub wpław wybierają się gęsiego. Matka na początku, za nią młode w rzędzie, jeden za drugim. Na końcu gąsior, wypatrujący zagrożeń i chroniący przed niebezpieczeństwem. Gęgawy szczególnie sobie upodobały na miejsce zakładania gniazd i wyprowadzania lęgów województwo zachodniopomorskie i lubuskie, co daje nam okazje do podziwiania tych majestatycznych ptaków.

Są widywane również w okresie zimowym, gdyż coraz częściej pozostają na zimę u nas, zamiast odlatywać do basenu Morza Śródziemnego. 

To niezwykłe zwierzęta, gdyż żaden inny ptak, ani inne stworzenie nie było tak ważne i czczone wśród tylu ludów oraz kultur na całym świecie, co gęś.

Tekst i zdjęcia Wojciech Buczek

Dziś kolejny gwiazdozbiór nieba południowego, który wyróżnia druga co do jasności gwiazda nieba. Oprócz tego znajduje się tu również przepiękna mgławica.

Gwiazdozbiór Kil to konstelacja nieba południowego, jest dużym gwiazdozbiorem, 34 co do wielkości. Kiedyś Kil wraz z innymi gwiazdozbiorami, takim jak Żagiel, Rufa i Kompas, tworzył jeden duży gwiazdozbiór Argo. Z powodu zbyt dużych rozmiarów został podzielony na mniejsze. Tak powstała konstelacja Kil. 

W konstelacji tej odnaleźć możemy drugą co do jasności gwiazdę nieba. Jest to gwiazda Kanopus. Na tym nie koniec ciekawych obiektów, znajduje się tu również niezwykle masywna Eta Cainae. Kil jest konstelacją przypominającą kadłub greckiego statku, część konstelacji zanurza się w naszej galaktyce Drodze Mlecznej. Najjaśniejsze gwiazdy konstelacji to Kanopus, Miaplacidus (β), Avior (ε), Aspidiske (ι) i υ Car.

Najjaśniejsza gwiazda Kila, Kanopus, jest to żółtawobiały nadolbrzym. To gwiazda 15 tysięcy razy jaśniejszy od naszego Słońca, jest również dziewięć razy masywniejsza od naszej dziennej gwiazdy. Znajduje się 313 lat świetlnych od nas. 

W mgławicy Carina znajduje się gwiazda Eta (η) Kila, jest to jedna z najlepiej zbadanych gwiazd w naszej galaktyce. Jest ona około 120 razy masywniejsza i pięć milionów razy jaśniejsza od Słońca. W ciągu sześciu sekund wypromieniowuje tyle energii, ile nasze Słońce w ciągu roku. Gwiazda w latach czterdziestych XIX oraz w roku 1890 gwiazda ta wybuchła dwukrotnie. To spowodowało powstanie mgławicy Homunkulus, która otacza tą gwiazdę. Z powodu tych wybuchów przez jakiś czas gwiazda ta była drugą co do jasności gwiazda naszego nieba. Aktualnie jest ledwo widoczna nieuzbrojonym okiem. 

Mgławica Carina inaczej Mgławica Kil, NGC 3372 jest mgławicą, która ma rozmiar czterokrotnie większy od tarczy Księżyca w pełni. Leży w obrębie Galaktyki Drogi Mlecznej. To mgławica, którą można podziwiać gołym okiem. Poniżej znajduje się mapa, która pokazuje jak trafić do tej mgławicy. 

Tekst i zdjęcia Gracjana Kalicka