Gęś gęgawa (Anser anser) jest to duży ptak wodny z rodziny kaczkowatych, osiągający do 90 cm długości, o rozpiętości skrzydeł do 180 cm, zaś o masie ciała wynoszącej 4-5 kg. Jak u wszystkich kaczkowatych, jej palce są spięte błoną pławną, która umożliwia jej pływanie. Ubarwienie szaropopielate z pręgowanymi bokami i górną częścią ciała, zaś spód biały. Samce (gąsiory) są większe od samic. Podobnie jak łabędzie, łączą się w pary na całe życie. 

Gęsi zamieszkują tereny podmokłe, gęsto porośnięte roślinami, położone w okolicach zbiorników słodkowodnych. Gniazda zakładają na lądzie lub w szuwarach trzcinowych. Wykonane z roślinności wodnej obfitują w pierze, którym niczym kołderką samica okrywa jaja, gdy opuszcza gniazdo. Ptaki żywią się roślinami, głównie trawą, zjadają również liście, młode pędy i zboża. Nie mają jednak dobrze rozwiniętego systemu trawiennego jak ssaki roślinożerne, nie wykorzystują dobrze substancji odżywczych, a to z kolei prowadzi do konieczności długiego żerowania.

Jak na gęsi przystało, na wycieczki piesze lub wpław wybierają się gęsiego. Matka na początku, za nią młode w rzędzie, jeden za drugim. Na końcu gąsior, wypatrujący zagrożeń i chroniący przed niebezpieczeństwem. Gęgawy szczególnie sobie upodobały na miejsce zakładania gniazd i wyprowadzania lęgów województwo zachodniopomorskie i lubuskie, co daje nam okazje do podziwiania tych majestatycznych ptaków.

Są widywane również w okresie zimowym, gdyż coraz częściej pozostają na zimę u nas, zamiast odlatywać do basenu Morza Śródziemnego. 

To niezwykłe zwierzęta, gdyż żaden inny ptak, ani inne stworzenie nie było tak ważne i czczone wśród tylu ludów oraz kultur na całym świecie, co gęś.

Tekst i zdjęcia Wojciech Buczek